DEVLET HASTANELERİNDE PSİKOLOGLARIN ÇALIŞMA KOŞULLARI VE GÖREVLERİ

DEVLET HASTANELERİNDE PSİKOLOGLARIN ÇALIŞMA KOŞULLARI VE GÖREVLERİ

Psikoloji bilimi geniş bir yelpazeye sahip olduğu için onlarca alt alana sahip. Herbiri aynı disiplinden hareket ediyor olsa da bu alt alanlar insanın ve hayatın farklı yönlerini inceliyor ve ürettiklerini bizlere sunuyor. Psikoloji biliminin alt alanının çok olması psikologluk mesleğinin de çalışma alanlarını genişletiyor. Bu güzel bir durum. Ancak beraberinde birtakım sorunlar da getiriyor. Bu sorunların başında çalışma alanlarında psikologların hangi görevleri üstlendiklerini bilmenin zorlaşması. Genç meslektaşlarımız psikolojiyinin hangi alt alanında uzmanlaşacağına karar vermekte zorlanabiliyor. Saydığımız sebeplerle on yıldır devlet hastanesinde çalışan bir psikolog olarak devlet hastanelerinde psikologlar ne iş yapar sorusunu cevaplamak istedim.

Devlet hastanesinde psikologlar testör olarak mı çalışır? 

Devlet hastanelerinde genel olarak sistem hekimler üzerine kuruludur. Ve farmakolojik tedavi ön plandadır. Hastalar mutlaka hekim kontrolünde tedavi edilir. Eleştriye açık tarafları vardır ancak uzunca bir zamandır sistem böyledir. Hekimlere ek olarak görev yapan meslek vardır. Örneğin; hemşireler, fizyoterapistler, diyetisyenler, ebeler, eczacılar, laborantlar, sosyal hizmet uzmanları gibi. Bu meslek grupları yardımcı sağlık personeli şeklinde tanımlanır ve hekimler tarafından planlanan tedavinin uygulanmasında destekçi olurlar. Psikologların da hastanelerde konumlandırıldığı nokta tam olarak burasıdır. Bir vatandaş psikolojik durumuyla ilgili bir şikayeti olduğunda sadece psikiyatri hekiminden randevu alabilir. Psikiyatri hekimi uygun görürse veya vatandaş psikiyatristten talep ederse psikoloğa yönlendirme yapılır. 

Pskologlar kimlere test uygular?

Sistemin şimdiki haline bakarsak devletin vatandaşa hastanede sağlık sigortası kapsamında psikoterapi aldırmak gibi bir derdi yok gibi görünmektedir. Psikiyatristlerin hastalara ayırabileceği süre en fazla 10-15 dakikadır. Hasta sırası gelince odaya girer ve psikiyatrist semptomlarını sorar. Hasta anlatır. Psikiyatrist bir tanı koyar ve semptomlara yönelik bir ilaç tedavisi uygular. Hastayı derinlemesine tahlil edecek bir zamana sahip değildir. Kısıtlı olan sadece zaman değildir. Psikiyatristler ölçme araçları konusunda psikologların yetkinliğine sahip değildirler. Bu sebeple tanı koymakta ve tedavi planlamakta tereddüt yaşandığında başvurulan kişiler psikologlardır. Psikologlar bu noktada testleri uygularlar ve sonuçları hekimle paylaşırlar. Hekimler de sonuçlara göre tedaviyi planlarlar. 

Testler sadece tedavi için yapılmaz. Devlet raporu olan vatandaşlara çeşitli haklar tanımaktadır. Örneğin özel eğitim, askerlikten muaf, ÖTV indirimi, bakım maaşı gibi. Bu haklardan yararlanmak için hastaneye başvuran kişiler rapor alma süreçlerinde bazı hekimlerin kontrolünden geçerler. Psikiyatri ve nöroloji hekimleri başvuran kişilerle ilgili kanaatlerini oluştururken psikologlardan destek alırlar. Bu noktada da psikologlar çeşitli testler yaparlar ve yazdıkları raporları psikiyatristlere sunarlar. 

Testlerin uygulandığı üçüncü bir konu daha vardır. Silah ruhsatı alacak olan vatandaşlar, barutlu patlayıcı kullanacak olan maden işçileri, silahlı veya silahsız olarak güvenlik görevlisi olmak isteyen kişiler devlet hastanesinden rapor almak durumundadır. Kişilerin bu bu raporları alabilmeleri için de ruh sağlıklarının yerinde olması gerekir. İşte bu noktada da psikiyatristler psikologlardan destek isterler ve psikologlar kişilere test uygular. 

Devlet hastanelerinde psikoterapi

Rapor konuları devlet için önceliklidir. Bu işi psikologlardan başka yapabilecek olan da yoktur. Hal böyle olunca birçok devlet hastanesinde psikologlar sadece test uygulamaktadır. Test yoğunluğu hastaneden hastaneye veya şehirden şehire değişmektedir. Eğer psikoloğun çalıştığı hastanede test yoğunluğu fazla değilse kalan zamanlarında bireysel görüşme adı altında psikoterapi süreci sürdürebilmektedir. Ancak bu konu henüz çok belirsiz şekilde ilerlemektedir. Psikologların ve psikiyatristlerin kendi girişimleri neticesinde oluşturdukları sistemler üzerinden yapılmaktadır. Sağlık bakanlığının belirlediği bir süre, bir aralık bulunmamaktadır. Ben psikoterapi yapamıyorum diyen bir psikoloğa da sen bunu yapmalısın denmesi söz konusu değildir. Bu yazıda devlet hastanelerinde psikologların yaptıkları işlerden en yaygın olan test uygulama ve bireysel görüşmeyi anlatmaya çalıştım. Ancak psikologların üstlendikleri görevler çok daha fazladır. Onları da başka bir yazıda anlatmak istiyorum.